|
||||||||||||||||||||||||||
WOORDEN | Α | Β | Γ | Δ | Ε | Ζ | Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ | Ν | Ξ | Ο | Π | Ρ | Σ | Τ | Υ | Φ | Χ | Ψ | Ω | ||
NAMEN | Α | Β | Γ | Δ | Ε | Ζ | Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ | Ν | Ξ | Ο | Π | Ρ | Σ | Τ | Υ | Φ | Χ | Ψ | Ω | ||
AUTEURS | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | IJ | Z |
DE ΠΟΛΙΣ ALS PEDAGOGISCHE GEMEENSCHAP | ||||||||||||||||||||||||||
De invloed van de πόλις strekte zich ook uit tot de vorming en opvoeding van | ||||||||||||||||||||||||||
haar burgers. Alle burgers dienden zich haar νόμος eigen te maken. De term | ||||||||||||||||||||||||||
voor de vorming en opvoeding van de burgers is παιδεία1. De πόλις werd | ||||||||||||||||||||||||||
gezien als een permanente leergemeenschap. Hoewel de systemen van de πόλεις | ||||||||||||||||||||||||||
onderling verschillen vertoonden, waren er ook veel gemeenschappelijke | ||||||||||||||||||||||||||
elementen. Overde παιδεία in Athene zijn we het best ingelicht. | ||||||||||||||||||||||||||
Plato geeft een beschrijving van de educatieve praktijk in Athene. Hij doet dat | ||||||||||||||||||||||||||
door Protagoras in de gelijknamige dialoog een λόγος (theoretische | ||||||||||||||||||||||||||
verhandeling) uit te laten spreken. Eerder2 liet hij hem als pendant een μῦθος | ||||||||||||||||||||||||||
(verhaal) vertellen. Met behulp van beide wilPlato aantonen dat de burgers in het | ||||||||||||||||||||||||||
bedrijven van ‘politiek’ onderwezen kunnen worden. | ||||||||||||||||||||||||||
Thuis | ||||||||||||||||||||||||||
Als het kind nog klein is zijn het de voedster en de moeder, de vader en de | ||||||||||||||||||||||||||
‘pedagoog’ die thuis de opvoedende rol vervullen. Zij leren het kind zich goed te | ||||||||||||||||||||||||||
gedragen. Als het tegen de regels ingaat, wordt het streng en met harde hand | ||||||||||||||||||||||||||
gecorrigeerd. | ||||||||||||||||||||||||||
Plato, Protagoras 325c-d | ||||||||||||||||||||||||||
(325c) Ἐκ•
Ἐκ παίδων ἀρξάμενοι: i.e. van kindsbeen af.
παίδων σμικρῶν•
σμικρῶν: = μικρῶν.
ἀρξάμενοι, μέχρι•
μέχρι οὖπερ: zolang.
οὗπερ ἂν ζῶσι, καὶ•
καὶ διδάσκουσι καὶ νουθετοῦσιν: het geïmpliceerde subject is onbepaald (NL: ze). |
||||||||||||||||||||||||||
διδάσκουσι καὶ νουθετοῦσι. ἐπειδὰν•
ἐπειδὰν θᾶττον: meteen wanneer;
θᾶττον συνιῇ τις τὰ λεγόμενα, καὶἐπειδάν = ἐπειδὴ ἄν. |
||||||||||||||||||||||||||
τροφὸς καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς•
'παιδαγωγὸς: παιδαγωγός, ὁ: begeleider (slaaf die het kind van en naar school begeleidde en ook verder toezicht op hem hield).
καὶ αὐτὸς ὁ πατὴρ περὶ•
περὶ τούτου: τούτου verwijst naar ὅπως κτλ.
τούτου |
||||||||||||||||||||||||||
διαμάχονται, 325d. ὅπως <ὡς> βέλτιστος ἔσται ὁ παῖς, παρ᾿•
παρ᾿ ἕκαστον καὶ ἔργον καὶ λόγον: ἕκαστον hoort bij zowel ἔργον als λόγον.
ἕκασον καὶ ἔργον |
||||||||||||||||||||||||||
καὶ λόγον διδάσκοντες καὶ ἐνδεικνύμενοι ὅτι•
ὅτι: heeft de functie van onze dubbele punt en wordt gevolgd door zinnen in de directe rede.
τὸ•
τὸ μὲν δίκαιον...ἀνόσιον: vul telkens ἐστι/ἐστιν als werkwoordelijk deel van het predicaat aan.
μὲν δίκαιον, τὸ δὲ |
||||||||||||||||||||||||||
ἄδικον, καὶ τόδε μὲν καλόν, τόδε δὲ αἰσχρόν, καὶ τόδε μὲν ὅσιον, τόδε δὲ | ||||||||||||||||||||||||||
ἀνόσιον, καὶ τὰ•
τὰ μὲν...τὰ δὲ: verwijst naar enerzijds τὸ μὲν δίκαιον en τόδε μὲν καλόν, anderzijds τὸ δὲ ἄδικον en τόδε δὲ ἀνόσιον.
μὲν ποίει, τὰ δὲ μὴ ποίει. καὶ•
καὶ ἐὰν μὲν ἕκων πείθηται: de zin wordt niet afgemaakt, maar kan in het Nederlands aangevuld worden met zoiets als ‘dan is er niets aan de hand’.
ἐὰν ἑκὼν πείθηται· εἰ δὲ μὴ, |
||||||||||||||||||||||||||
ὥσπερ ξύλον διαστρεφόμενον•
διαστρεφόμενον καὶ καμπτόμενον: reflexief (…zich…) gebruikt.
καὶ καμπτόμενον εὐθύνουσιν ἀπειλαῖς καὶ |
||||||||||||||||||||||||||
πληγαῖς. | ||||||||||||||||||||||||||
Vertaling Tekst Aantekeningen |
||||||||||||||||||||||||||
Flavius Josephus |